Digitale fabriek: succes in high-mix low-volume
- Jorg Hendrikx
- 30 sep
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 1 okt

In de maakindustrie wordt flexibiliteit steeds belangrijker. Bedrijven produceren vaker kleinere reeksen, met veel variatie en hoge kwaliteitseisen. Deze high-mix low-volume productie brengt heel wat uitdagingen mee: hoe hou je overzicht, vermijd je fouten en behoud je efficiëntie? Hier komt de digitale fabriek in beeld. Door processen te digitaliseren en data centraal te beheren, ontstaat een fabriek die sneller kan schakelen, transparanter werkt en continu verbetert. Zo wordt de digitale fabriek dé sleutel tot een toekomstbestendige productie.
Wat is een digitale fabriek?
Een digitale fabriek is een productieomgeving waarin alle processen ondersteund en verbonden worden door digitale technologie. Het gaat niet enkel om automatisering, maar om de integratie van data, software en machines tot één geheel. Alle systemen communiceren met elkaar en leveren realtime inzichten waarmee bedrijven sneller en slimmer beslissingen kunnen nemen.
In tegenstelling tot een traditionele fabriek, waar informatie vaak verspreid of onvolledig is, werkt een digitale fabriek volledig datagestuurd. Dit maakt het mogelijk om efficiëntie te verhogen, stilstand te verminderen en kwaliteit te waarborgen, zelfs bij complexe productieomgevingen.
De digitale fabriek vormt daarmee het fundament van Industrie 4.0. Het verbindt mens, machine en data tot een toekomstbestendig geheel. Bedrijven die deze stap zetten, creëren een fabriek die niet alleen flexibel en schaalbaar is, maar ook voorbereid op de eisen van morgen.
De uitdagingen van high-mix low-volume productie
High-mix low-volume productie vraagt om flexibiliteit, maar brengt tegelijk heel wat uitdagingen met zich mee. Omdat er veel variatie in producten is en de series klein zijn, wordt planning en coördinatie snel complex. Teams moeten voortdurend schakelen tussen verschillende opdrachten, wat het risico op fouten verhoogt.
Daarnaast is de foutgevoeligheid hoger omdat er minder ruimte is voor herhaling en standaardisatie. Elke afwijking kan leiden tot kwaliteitsproblemen die niet alleen tijd kosten, maar ook het vertrouwen van klanten onder druk zetten.
Ook traceerbaarheid wordt moeilijker. Hoe meer productvarianten er zijn, hoe groter de nood aan een duidelijk overzicht van grondstoffen, bewerkingen en leveringen. Tot slot gaat efficiëntie vaak verloren: machines en mensen staan sneller stil bij kleine series, waardoor de productiviteit daalt.
Zonder de juiste digitale ondersteuning kan high-mix low-volume productie zo uitgroeien tot een kostbare en risicovolle uitdaging.
Hoe de digitale fabriek deze uitdagingen oplost
Een digitale fabriek geeft bedrijven de tools om high-mix low-volume productie beheersbaar én rendabel te maken. Door OEE te meten, krijgen teams inzicht in de prestaties van machines en processen. Zo wordt duidelijk waar er tijd, snelheid of kwaliteit verloren gaat, en waar optimalisatie nodig is.
Digitale werkinstructies zorgen ervoor dat nieuwe medewerkers sneller ingewerkt raken en dat fouten worden vermeden. Dit verhoogt niet alleen de efficiëntie, maar ook de consistentie in het eindproduct.
Met traceerbaarheid kan elke stap in het productieproces herleid worden, van grondstof tot levering. Dit versterkt de kwaliteitscontrole en creëert vertrouwen bij klanten en partners.
Tot slot zorgt data-integratie voor een transparant geheel. Door verschillende systemen met elkaar te verbinden, ontstaat er één uniforme basis waarmee bedrijven sneller kunnen schakelen en beter kunnen beslissen. Zo verandert complexiteit in een competitief voordeel.
Concreet voordeel voor bedrijven
De digitale fabriek biedt bedrijven tastbare voordelen die meteen voelbaar zijn in de dagelijkse werking. Door processen te digitaliseren kunnen productieteams sneller schakelen tussen verschillende productvarianten zonder dat dit ten koste gaat van efficiëntie. Dit maakt het mogelijk om flexibel in te spelen op wisselende klantenvragen.
Realtime inzicht in prestaties geeft managers en operators een duidelijk beeld van waar er winst of verlies optreedt. Met die kennis kunnen knelpunten sneller worden opgelost en wordt de productiviteit structureel verhoogd.
Daarnaast zorgt de digitale fabriek voor betere kwaliteit met minder stilstand. Fouten worden vroegtijdig opgespoord en processen verlopen consistenter, waardoor leveringen betrouwbaarder worden.
Tot slot creëert digitalisering een fundament voor duurzamer en toekomstbestendig produceren. Minder verspilling, meer efficiëntie en de mogelijkheid om te groeien in een steeds complexere markt maken de digitale fabriek tot een strategische investering.
Voorbeeld / praktijkcase:
e-power: digitale fabriek in actie
Bij e-power was de uitdaging om een nieuwe productielijn te starten met veel varianten en kleine series. Klassieke papieren instructies maakten het moeilijk om efficiënt en foutloos te werken. Door digitale werkinstructies via Azumutate integreren en te koppelen aan het ERP-systeem Odoo, kreeg men realtime inzicht in prestaties en werd de foutgevoeligheid aanzienlijk verminderd. Nieuwe medewerkers konden sneller worden opgeleid, wat cruciaal is in een high-mix low-volume omgeving.
Delhaize: energiebeheer op schaal
Delhaize stond voor de uitdaging om het energieverbruik van meer dan 620 winkels beter te monitoren en te beheren. Dankzij de inzet van IoT-sensoren en slimme meters, gekoppeld aan centrale dashboards, werd het energieverbruik per locatie transparant. Dit maakte het mogelijk verspilling snel te detecteren en te reduceren. Het resultaat: efficiënter en duurzamer beheer, wat aantoont dat digitale fabrieksprincipes ook buiten de productie waardevol zijn.

Conclusie:
De digitale fabriek maakt high-mix low-volume productie niet alleen mogelijk, maar ook rendabel. Door OEE te meten, digitale werkinstructies te gebruiken en traceerbaarheid te garanderen, krijgen bedrijven grip op hun processen en kunnen ze sneller inspelen op veranderingen. Het resultaat: minder stilstand, hogere kwaliteit en een efficiëntere organisatie. Voor veel bedrijven betekent dit de stap naar een toekomst waarin flexibiliteit en duurzaamheid hand in hand gaan. Wie die omslag wil maken, heeft nood aan oplossingen die direct resultaat opleveren en schaalbaar zijn. Met de juiste digitale bouwstenen kan elke fabriek uitgroeien tot een écht slimme, digitale fabriek.